WikiLeaks ABD'nin gizli diplomatik belgelerini yayınladı

29 Kasım 2010, Pazartesi


Wikileaks ABD'ye ait yüzbinlerce gizli diplomatik belgeyi yayınladı. Washington, yönetimi belgeleri yayınlayan Wikileaks sitesini kınadı.

Belgelerde Amerikalı yetkililerin Türk ve diğer ülke yetkilileriyle yaptıkları görüşmeler yer alırken, Türkiye’nin Avrupa Birliği üyesi olamayacağı değerlendirmesi yapılıyor. Belgeler arasında Suudi Arabistan Kralı Abdullah’ın Amerika’ya, nükleer programını imha etmek amacıyla, kendi deyimiyle “yılanın başını ezmesi” için defalarca İran’a saldırma çağrısında bulunduğu iddiaları yer alıyor.

New York Times gazetesi tarafından yayınlanan belgelerden birinde, Amerika’nın 2007 yılından beri bir Pakistan araştırma reaktöründen yüksek ölçekte zenginleştirilmiş uranyumu gizlice çıkartma girişiminde bulunduğu belirtiliyor. Belgede Amerikalı yetkililerin, uranyumun işlenip, yasadışı nükleer silah yapımında kullanılmasından korktukları, ancak girişimin başarıya ulaşamadığı vurgulanıyor.

Belgelerde ayrıca üst düzey bir Çinli Politbüro yetkilisinin Google’ın sistemini çökertmesi amacıyla, bilgisayar korsanlarına talimat verdiği de yazılı.

Wikileaks, kendi sitesinde yayınlamadan önce New York Times ve Guardian’ın yanısıra Fransız Le Monde ve İspanyol El Pais gazeteleriyle Alman Der Spiegel dergisine belgelere erişim izni verdi.

Belgelerin yayınlanmasını kınayan Beyaz Saray, bu durumun sadece insan hakları davasına zarar vermediğini, belgelerde adı geçen kişilerin yaşam ve çalışmalarını da tehlikeye attığını vurguladı. Amerika Savunma Bakanlığı Pentagon, gizli diplomatik belgelerin Wikileaks’de yayınlanmasının ardından kendi bilgisayar sisteminde güvenlik önlemlerini arttırdı. Pentagon yeni önlemleri Wikileaks’in, geçen Nisan ayında Irak’taki bir askeri helikopterden iki Iraklı gazeteciye ateş açıldığını gösteren görüntüleri yayınlanması üzerine başlatmıştı. Pentagon kendi içinde bilgi paylaşım sistemini daha güvenli hale getirirken, bir yandan da köstebek tehlikesine karşı personelini eğitmeye başladı.

WikiLeaks diplomatik belgelere nasıl eriştiği konusunda bilgi vermiyor. Ancak halen gözaltındaki bir istihbarat uzmanının Savunma Bakanlığı’ndaki bilgisayar sisteminden bu bilgileri aldığı sanılıyor. WikiLeaks’ın açıkladığı Amerikan Dışişleri Bakanlığı’na ait haberleşmeler, 11 Eylül 2001’deki terör saldırılarını izleyen süreçte alınan güvenlik önlemleri çerçevesinde Pentagon tarafından da kaydediliyor. Gizli belgeleri WikiLeaks’e verdiği iddia edilen istihbarat uzmanı Onbaşı Bradley Manning askeri mahkemede yargılanmayı bekliyor.

WikiLeaks tarafından açıklanan gizli belgelerde Afgan yetkililer hakkında önemli iddialar bulunuyor. Belgelerden birinde Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai hakkında “aşırı zayıf ve paranoyak” tanımlamaları geçiyor. Amerikan Dışişleri Bakanlığı’na ait mesajlaşmalarda Afgan Devlet Başkan Yardımcısı Ziya Mesud’un, Birleşik Arap Emirlikleri’ni ziyaretinde yanında 52 milyon dolar nakit taşıdığı ve Amerikalıların bu duruma izin verdiği belirtiliyor. Bir başka belgedeyse Karzai’nin kardeşinin uyuşturucu kaçakçısı olduğu iddia ediliyor.

WikiLeaks internet sitesi tarafından sızdırılan ABD Dışişleri Bakanlığı yazışmalarında diplomatlar Türkiye’nin bir NATO üyesi olarak müttefikliğini sorguluyor. Alman Der Spiegel dergisine verilen yazışmalar, ayrıca İslamcıların Türk hükümetine sızdığını öne sürüyor. Aralarında Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun da bulunduğu Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın danışmanlarının “Siyasetin Ankara'dan ötesini kavrayamadıklarını” savunan yazışmalardan birinde, Erdoğan’ın “bu danışmanlardan oluşan demir bir halkayla sarılı” olduğu iddia ediliyor.

Der Spiegel dergisine sızan Amerikan Dışişleri Bakanlığı kriptolarından birinde, Amerikalı diplomatların Türkiye’yi bir ortak olarak sorguladığı, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nu da “tehlikeli” buldukları vurgulanıyor. Belgede Davutoğlu’nun İslamcı nüfuzunu Başbakan Erdoğan üzerinde kullanabileceği kuşkusuna da yer veriliyor. Amerikalı diplomatlar tarafından yazıldığı öne sürülen ve WikiLeaks aracılığıyla Der Spiegel dergisine sızdırılan yazışmalarda Başbakan Erdoğan’ın İslamcı bankacıları üst düzey görevlere atadığı ve neredeyse tüm bilgilerini İslamcılar'a yakın gazetelerden aldığı iddia ediliyor.

Kaynaklar