İran'ın yeni cumhurbaşkanı Hasan Ruhani
20 Haziran 2013, Perşembe
- 20 Haziran 2013: İran'ın yeni cumhurbaşkanı Hasan Ruhani
- 9 Şubat 2013: Irak'taki İran'lı mültecilerin bulunduğu kampa saldırı yapıldı
- 6 Şubat 2013: İran: İsrail pişman olacak
- 6 Şubat 2013: ABD başkanı Obama'nın ilk resmi ziyaretini İsrail’e gerçekleştireceği açıklandı
- 5 Şubat 2013: İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'dan Mısır’a tarihi ziyaret
İran'da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda, reformcu lider Hasan Ruhani, yeni cumhurbaşkanı seçildi. İran'da birkaç gün önce yapılan toplamda 6 farklı adayın yarıştığı, cumhurbaşkanlığı seçimlerini, reformcuların desteklediği lider Hasan Ruhani kazandı. Ilımlı muhafazakar ve reformculara yakınlığı ile bilinen yeni cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, İran İslam Devrimi'nden bu yana seçilen 7. cumhurbaşkanı oldu.
İran İçişleri Bakanı Muhammed Neccar, yaptığı açıklamada, Hasan Ruhani'nin, "18 milyon 613 bin 329" oy ile İran'ın yeni cumhurbaşkanı seçildiğini ilan etti. Yaklaşık 50 milyon seçmenin bulunduğu İran'da dünkü seçime katılım oranı yüzde 72,7 olarak belirlendi, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde toplamda "36 milyon 704 bin 156" oy kullanıldı.
Hasan Ruhani kimdir?
İran'da cumhurbaşkanlığı seçiminin galibi olan, reformcuların desteklediği Hasan Ruhani, 12 Kasım 1948 tarihinde Semnan yakınında Sorke'de Şah'a karşı mücadele eden bir ailede dünyaya geldi.
Semnan medresesinde 1960'ta dini çalışmalarına başlayan Ruhani, 1961 yılında Kum'a gitti ve Seyid Muhakkik Damad, Şeyh Murteza Hayri, Seyid Muhammed Rıza Golpaygani, Sultani, Fazullah Lenkerani ve Şeyh Muhammed Şahabadi gibi önde gelen din adamları tarafından verilen derslere katıldı.
Dini eğitimin yanı sıra modern eğitim alan ve 1969 yılında Tahran Üniversitesi'ne kabul edilen Ruhani, 1972 yılında hukuk bölümünden mezun oldu. Yüz civarında kitabı ve bilimsel çalışması bulunan Ruhani, çalışmalarına Batı'da devam etti.
1999 yılında Glasgow Caledonian Üniversitesi'nden doktora alan, akademisyen, diplomat ve siyasetçi Ruhani, 1999 yılından bu yana Uzmanlar Meclisi'nin, 1991'den beri Düzenin Yararının Teşhis Heyeti'nin Stratejik Araştırma Merkezi'nin ve 1989'dan itibaren de Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi'nin üyesi. Ruhani ayrıca 1992 yılından bu yana Stratejik Araştırma Merkezi'nin başkanı.
İran'da İslam Danışma Kurulu'nun 4. ve 5. dönemlerinde meclis başkanı yardımcılığı, 1989-2005 yıllarında Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi başkanlığı yapan Ruhani, İran'ın nükleer programı konusunda İngiltere, Fransa ve Almanya ile yürütülen görüşmelerde baş müzakerecilik yaptı.
Genç bir din adamıyken, Ayetullah Humeyni'nin izinden giderek siyasi faaliyetlerine başlayan Ruhani, 1965'te İran içinde seyahat ederek, Şah'a karşı konuşmalar yaptı. Bu yıllarda çok kez tutuklanan ve bu tür konuşmalar yapması yasaklanan Ruhani, 1977'de Tahran'daki Ark Camisi'nde Ayetullah Humeyni için ilk kez "İmam" ifadesini kullandı, İran'daki devrimin ardından intizamsız İran ordusunu ve askeri üsleri organize etmeye başladı.
1980 yılında İslam Danışma Kurulu'na seçilen, İran-Irak savaşı sırasında Yüksek Savunma Konseyi'nin ve Savaşı Destekleme Yüksek Konseyi'nin üyesi olan Ruhani, savaşın sonunda zafer madalyasıyla ödüllendirildi.
İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi'nde temsilciliğini yapan Ruhani, eski cumhurbaşkanları Haşimi Rafsancani ve Muhammed Hatemi'nin ulusal güvenlik danışmanlığı görevini de yürüttü.
Ruhani, cumhurbaşkanlığı seçiminde merkeziyetçi fikirleri, din adamlarıyla ve Yeşil Hareketi ile yakın ilişkileri nedeniyle favori aday olarak görülüyordu.
Kaynaklar
- ((Türkçe)) Cumhur Dereli "İran'ın yeni cumhurbaşkanı Ruhani kimdir?" Samanyolu Haber, 19 Haziran 2013
- ((Türkçe)) "İran’da yeni cumhurbaşkanı reformist çıktı: HASAN RUHANİ" Şalom, 19 Haziran 2013